Quảng Yên là thị xã ven biển, vị trí địa lý và giao thông thuận lợi, khí hậu trong lành, nhiều hải sản biển, nhiều món ngon hấp dẫn, tạo điều kiện thuận lợi để thị xã phát triển loại hình du lịch ẩm thực.
Từ khi tuyến cao tốc Hạ Long – Hải Phòng và cầu Bạch Đằng chính thức đi vào hoạt động đi qua địa bàn thị xã Quảng Yên, đã tạo sự liên kết vùng giữa Quảng Yên – Hải Phòng, Hạ Long và các vùng xa hơn như Vân Đồn, Móng Cái, Hà Nội. Quảng Yên trở thành vùng động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh, đồng thời mở ra không gian mới để thị xã chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp, dịch vụ du lịch.
Nộm ngán – một trong những đặc sản có tiếng của Quảng Yên.
Từ việc xác định được lợi thế về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên thuận lợi phát triển du lịch, với những ngư trường, vùng bãi triều và hệ thống rừng ngập mặn rộng lớn trên 12.000ha, những năm qua, thị xã Quảng Yên đã tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tăng tỷ trọng ngành dịch vụ, du lịch, trong đó phát huy lợi thế về nguồn lợi thủy hải sản phong phú để xây dựng thương hiệu ẩm thực cho du lịch Quảng Yên. Trong xu thế phát triển đa dạng của nhu cầu du lịch hiện nay, ẩm thực đóng vai trò quan trọng hàng đầu để thu hút du khách. Trong ẩm thực ẩn chứa những giá trị văn hoá phi vật thể cốt lõi của điểm đến và thông qua thưởng thức ẩm thực, du khách có thể khám phá, cảm nhận rõ nét bản sắc văn hoá của người dân địa phương.
Với việc xác định ẩm thực là yếu tố quan trọng góp phần định vị thương hiệu du lịch địa phương, thị xã Quảng Yên đã có nhiều giải pháp cụ thể trong phát huy giá trị ẩm thực của địa phương để phát triển du lịch. Quảng Yên xưa và nay đã nổi tiếng với những món ăn dân dã, mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền nơi cửa sông Chanh, sông Bạch Đằng lịch sử, có thể kể đến các món ngon đậm chất địa phương như: Nem chua, nem chạo Quảng Yên, gỏi cá nhệch Liên Vị, gỏi ngán, gỏi trá, gỏi hà, gỏi hàu cửa sông, ngán xào bún, hà rán, hà sốt, ruốc ngòi Hoàng Tân, ngán Hoàng Tân, cua bể Liên Vị, tôm sú, mắm tép Long Thương, bánh gio, bánh mật, bánh dày, bánh cuốn, rau sạch Tiền An, Cộng Hòa… Những đặc sản với sự đa dạng, phong phú, nghệ thuật chế biến cũng như cách bài trí món ăn được các nhà hàng ở Quảng Yên chú trọng, vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm là điều kiện bắt buộc với các cơ sở cung cấp dịch vụ; thông tin tư vấn và chỉ dẫn cho khách du lịch được quảng bá, truyền thông, hướng dẫn để du khách dễ dàng tiếp cận nhà hàng, cơ sở dịch vụ, các món ẩm thực được đăng tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin truyền thông, các trang mạng xã hội của thị xã và của tỉnh.
Hàu cửa sông Chanh béo, ngon vị khác biệt so với các nơi.
Với định hướng lấy ẩm thực để định vị, quảng bá thương hiệu du lịch, hằng năm, thị xã Quảng Yên đã có nhiều giải pháp cụ thể như thường xuyên tổ chức các chương trình liên hoan, hội chợ ẩm thực, các cuộc thi ẩm thực du lịch thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước, dần trở thành ngày hội ẩm thực đặc trưng của địa phương vào các dịp lễ hội du lịch, tết nguyên đán… Các loại nông sản, hải sản được thị xã Quảng Yên quy hoạch và xây dựng thành vùng sản xuất tập trung trở thành thương hiệu OCOP như: Trứng gà Tân An, rau Song Hành, rau Việt Long, mắm tép Long Thương, nem chua Quảng Yên, bánh gio Hà Nam, mật ong Hoàng Tân, cua Liên Vị, tôm sú Quảng Yên, hàu cửa sông Quảng Yên…
Để phát triển du lịch, xây dựng thương hiệu ẩm thực Quảng Yên, thị xã đã xây dựng và hình thành phố Ẩm thực bên dòng sông Chanh thơ mộng với tên gọi Phố ẩm thực “Sông Chanh Bến Ngự” với hệ thống chuỗi các nhà hàng phục vụ các món ăn ngon đặc sản của Quảng Yên với giá cả phù hợp mọi đối tượng khách, đã đáp ứng được nhu cầu thưởng thức ẩm thực đối với du khách trong và ngoài tỉnh và đang trở thành điểm đến mới cho thị xã Quảng Yên.
Tuy nhiên, trước yêu cầu thực tiễn hiện nay, để phát huy giá trị ẩm thực địa phương, thúc đẩy hơn nữa phát triển du lịch, bên cạnh những kết quả đạt được, thị xã Quảng Yên cũng đang gặp một số khó khăn đó là chưa khuyến khích được các doanh nghiệp, các nhà hàng đầu tư với quy mô lớn để đẩy mạnh phát triển các loại hình ẩm thực Quảng Yên tới du khách không chỉ trong và ngoài tỉnh, mà hướng tới thị trường quốc tế. Các nhà hàng, cũng cần thay đổi mô hình và phương thức chế biến, sản xuất chuyển dần từ quy mô nhỏ, hộ gia đình sang mở rộng thị trường ra các địa phương trong và ngoài tỉnh. Liên kết với các đại lý lữ hành và doanh nghiệp lữ hành để tổ chức các tour thường xuyên đưa khách về thưởng thức ẩm thực Quảng Yên. Tăng cường hơn nữa công tác truyền thông quảng bá trên các phương tiện thông tin đại chúng, các mạng xã hội, tổ chức và đăng cai tổ chức các sự kiện du lịch, ngày hội du lịch ẩm thực để thu hút khách du lịch…
Gian hàng ẩm thực của TX Quảng Yên tại Liên hoan Ẩm thực toàn quốc – Quảng Ninh năm 2018. Tại Liên hoan này, TX Quảng Yên đã được BTC trao giải ba.
Về định hướng phát triển du lịch ẩm thực trong thời gian tới, đồng chí Vũ Thị Diệu Linh, Phó Chủ tịch UBND thị xã Quảng Yên cho biết: Để kết nối thực phẩm ẩm thực an toàn phục vụ khách du lịch, trong đó phát huy tốt giá trị ẩm thực địa phương, thị xã rất cần có sự phối hợp hành động và hỗ trợ của các chủ thể trong ngành du lịch từ Trung ương, tới các tỉnh, trong đó có đề cao vai trò của các Sở Du lịch, Sở Văn hóa – Thể thao, các doanh nghiệp trong việc nghiên cứu đưa nội dung quảng bá xúc tiến thương hiệu du lịch thông qua sản phẩm ẩm thực địa phương. Tăng cường truyền thông về ẩm thực du lịch thông qua các hãng hàng không để quảng bá, giới thiệu các nhà hàng, món ngon ẩm thực địa phương… Tiếp tục xuất bản các ấn phẩm hướng dẫn về du lịch ẩm thực; tổ chức các liên hoan ẩm thực, hội chợ ẩm thực để du khách có cơ hội tìm hiểu nguồn gốc ẩm thực, các quy trình chế biến, các khía cạnh về văn hóa, lịch sử, nghi lễ, ứng xử thông qua từng món ăn, loại hình ẩm thực kết hợp với chương trình xây dựng sản phẩm OCOP của tỉnh Quảng Ninh. Quy hoạch, đầu tư xây dựng thành các khu phố ẩm thực tạo thương hiệu và điểm nhấn riêng cho du lịch ẩm thực của địa phương
Cùng với đó, cần tổ chức các lễ hội, hội thi dân gian liên quan đến trình diễn và chế biến ẩm thực để bảo tồn, phát triển các món ăn, mang bản sắc văn hóa địa phương nói chung, Quảng Yên nói riêng, từ đó biên soạn thành những cuốn sách hay, tài liệu có giá trị để truyền thông, lưu trữ. Định kỳ hàng năm, tỉnh Quảng Ninh tổ chức các liên hoan ẩm thực toàn tỉnh để tạo không gian cho các địa phương có cơ hội giao lưu, trao đổi, quảng bá ẩm thực của mình. Kịp thời tôn vinh tài năng của các nghệ nhân, các đầu bếp tham gia chế biến nhiều món ăn ngon của địa phương phục vụ khách du lịch.
Bên cạnh các giải pháp trên, không thể thiếu sự chung tay của các doanh nghiệp lữ hành ở trong và ngoài tỉnh, hiệp hội du lịch trong việc xây dựng các tour du lịch ẩm thực dành cho từng đối tượng khách, kết nối đưa khách về địa phương, tạo chuỗi kết nối liên ngành, liên vùng để kích cầu du lịch ẩm thực. Xây dựng chương trình, hành trình tham quan ở các địa phương, trong đó quan tâm xây dựng và kết nối các sản phẩm mới từ du lịch ẩm thực như: Tour khám phá và nếm thử đồ ăn, trải nghiệm về ẩm thực địa phương, ẩm thực vùng miền để thu hút, níu chân du khách không chỉ đến với Quảng Yên nói riêng mà cả tỉnh Quảng Ninh nói chung.
